Herasight şirketi, bilim insanları Tobias Wolfram ve Alex Strudwick Young tarafından kuruldu ve son zamanlarda “gizlilik modundan” çıkarak halka duyuruldu.
Young, X’te yaptığı açıklamada, şirketin bugüne kadar yüzlerce embriyoyu taradığını ve 17 farklı hastalığın gelişme olasılığını değerlendiren algoritmalar geliştirdiklerini ifade etti. Fakat en dikkat çekici detay, şirketin embriyo IQ tahmini yapabilen bir simülasyon aracı geliştirdiğini iddia etmesi oldu.
IQ TAHMİNİ ARACI İLE ZEKA ARAŞTIRMASI
Kullanıcılar, bu araç aracılığıyla “intelligence” (zeka) seçeneğini seçerek ebeveynlerin etnik kökenini, aile içindeki ortalama IQ seviyesini ve embriyo sayısını girdiklerinde, sistem doğacak çocuğun tahmini zeka aralığını sunmaktadır.
Genetik taramaların ABD’de yasal olmasına rağmen, Birleşik Krallık gibi ülkelerde embriyoların zeka gibi özellikler üzerinden seçilmesi yasaktır. Ayrıca birçok bilim insanı, genetik taramaların zeka gibi karmaşık özellikleri güvenilir şekilde öngörebileceği konusunda yeterli kanıt olmadığını belirtmektedir.
Herasight ekibi, tartışmalara rağmen şirketin bilimsel yanını öne çıkarmaya çalışmaktadır. Yayınladıkları teknik belgede, hastalık taramalarının hem nüfus düzeyinde hem de aynı aile içinde geçerli olduğu test edildiği belirtilmektedir. Ayrıca projelerinin, Elon Musk’un kullandığı Orchid ve Nucleus Genomics gibi diğer genetik platformlardan daha “etik” olduğu savunulmaktadır.
“İNSANLIĞA ZARAR VERECEK” İDDİALARI
Ancak, uzmanlar bu tür girişimlerin modern öjenizm uygulamalarını tekrar sunmaya yönelik olduğunu belirtmektedir. Genetik seçim yoluyla doğacak çocukların özelliklerini belirlemenin, toplumdaki sınıfsal eşitsizlikleri derinleştirebileceği ve insan genetik mirasına zarar verebileceği iddiaları dile getirilmektedir.
Herasight, “biyoteknik hassasiyet ve etik farkındalık” vurgusu yapmasına rağmen, bilim insanlarının çoğu bu girişimi bilimsel açıdan yetersiz ve etik olarak sorunlu bulmaktadır.
